2013’te ortaya çıkan Somon anemisi virüsüne rağmen, Şili’nin somon üretim miktarı sabit bir oranla artmaya devam ediyor.
Güney Amerika ülkesi, geçtiğimiz yıl üretmiş olduğu 467.800 metrik ton somonu %3.3 arttırarak 483.400 metrik tonluk bir üretim planlıyor.
Dünya geneline baktığımızda ise bu miktar 2.091.500 metrik tonu gösteriyor ki geçen yıla oranlar % 4.1’lik bir artış söz konusu. Somonun popularitesi ise piyasaya birkaç yeni oyuncu daha getirmiş gibi gözüküyor.
Yeni oyunculardan biri olan Abu Dhabi merkezli Asmak €23 milyonluk bir yatırım ile piyasadan payını almak istiyor. 6 ila 8 ay içerisinde 2.000 metrik tonluk somon, çipura ve tilapia üretimi yapması beklenen firma somon gibi üretimi zor olan ürünleri yetiştirmenin önemine dikkat çekmek istiyor. Yakında piyasalarda Birleşik Arap Emirlikleri markası ile somon görmeye hazırlıklı olsak iyi olur.
Somonun doğası gereği, İskandinav ülkeleri gibi soğuk ülkelerde yetiştirilmesi gerektiğinin ve Orta Doğu’nun sıcaklık oranının bunun tam tersi bir koşul oluşturduğunun farkında olan ve bunu bir mücadele olarak kendine amaç edinmiş Asmak, bu koşulları sağlayabilecek teknolojiyi elinde barındırdığını özellikle vurguluyor. Bu mücadeleyi girişmesinin amacı olarak ise fiyatları makul seviyelere çekmek ve geliştirilmiş gıda güvenliği ile tüketicilere sağlıklı besinler sunabilmek.
Somon iç bölgede, her saat başı suyun sıcaklığını 2 derece düşürerek ve bunu maksimum 13 derecede tutarak gerekli olan koşulu sağlamış olacaklarını ve bunun hiç de zor olmadığını belirtiyor.
Dış piyasadan satın almak varken, neden bu kadar zahmete katlanıyor dediğinizi duyar gibiyim. Ancak Asmak Pazarlama Müdürü Tamer Yousef bunun somonu Norveç’ten uçakla getirip piyasaya dağıtmaktan çok daha ucuza mal edileceğine dikkat çekiyor ve bunun fiyatlarda gözle görülür bir değişiklik göstereceğini bunun da Norveç somon tedarikçilerinin düşünmesi gereken bir durum olacağını belirtiyor.
Bu proje gerçekten de somonun piyasadaki durumunda önemli rol oynayabilir. Her ne kadar kotalar arttırılmış bile olsa, ülkemizin somon için neredeyse bağımlı olduğu Norveç’te somon fiyatları gerçekten de el yakıyor. Üretimin yetersizliğinden mi, yoksa mevsimsel değişikliklerden midir bilinmez ancak ülkemizde yoğun ilgi gören Norveç somonunun fiyatı 55 Nok /kg paritesinin üstünde yer alıyor ve bir süre daha düşecek gibi durmuyor. Dövizdeki artış ise bu durumun vehametini arttırıyor.
Abu Dhabi veya başka bir ülke gerçekten böyle bir proje ile piyasaya girmediği takdirde, Türkiye’de somon daima Norveç’in insafına mahkum olacak gibi gözüküyor.
